De gemeenteraad had dinsdagavond één agendapunt. De herijking van het armoedebeleid. Al vaker over gesproken: voorbereid door ervaringsdeskundigen. Hoe dat ging en hoe dat voelt wordt mooi verwoord door een van de begeleiders van de groep van ervaringsdeskundigen Sylvia Heijnen, wat ik op de socials vond. Ik mag het vast wel van haar hier afdrukken.
𝐏𝐨𝐥𝐢𝐭𝐢𝐞𝐤 𝐢𝐬 𝐭𝐞 𝐛𝐞𝐥𝐚𝐧𝐠𝐫𝐢𝐣𝐤 𝐨𝐦 𝐚𝐥𝐥𝐞𝐞𝐧 𝐚𝐚𝐧 𝐩𝐨𝐥𝐢𝐭𝐢𝐜𝐢 𝐨𝐯𝐞𝐫 𝐭𝐞 𝐥𝐚𝐭𝐞𝐧.
Hannah Arendt zei het al. En wat onderschrijf ik deze woorden. Zeker na afgelopen half jaar waarin ik samen met ervaringsdeskundige Martin Pragt aan de slag mocht met een bijzonder project. Gemeente Aalten stond voor de taak haar armoedebeleid te herzien. Niet langer wilden ze beleid vanachter hun bureau uitstippelen, maar juist de mensen een stem geven die ervaring hebben met armoede.
Met hulp van vele organisaties, zoals de Voedselbank en het Meedoenpact, kwamen Martin en ik in contact met de mensen die armoede aan den lijve (hebben) ervaren. Een zeer gemêleerde groep: van jongvolwassenen tot alleenstaande ouders, van afgekeurden tot werkende armen.
Na aanvankelijke schroom en schaamte liet deze groep mensen Martin en mij stuk voor stuk binnen achter de voordeur, in hun leven, in hun hart. Ze gaven ons een openhartig inkijkje in wat het betekent als je leven bestaat uit geldstress, eenzaamheid, dichte deuren, wantrouwen, blokkerende regelgeving, opgegeven worden, gebrek aan perspectief en niet in de laatste plaats: een zeer negatief zelfbeeld. Gelukkig hoorden we ook veel hoopvolle verhalen: over die individuele ambtenaren, leraren of psychologen die hun leven hadden veranderd, over hun dankbaarheid, over hun bereidwilligheid en over de kracht om er toch elke dag weer wat van te maken.
Na individuele gesprekken aan de keukentafel volgden gesprekken in groepsverband. Deelnemers bloeiden zichtbaar op: ineens was armoede niet meer een individueel probleem dat eenzaam maakte, maar een probleem waar je samen de schouders onder kon zetten ten behoeve van een betere toekomst van een ander in hetzelfde schuitje. Wantrouwen richting de overheid transformeerde in voorzichtig vertrouwen in de overheid. Zelfverkozen anonimiteit maakte plaats voor met de kop in de de krant en op de radio.
Samen met de deelnemers bundelden we alle verbeterpunten op tal van thema’s – wonen, financiën, eenzaamheid etc. – in een mooi adviesrapport dat we aanboden aan wethouder en ambtenaar. Binnen mum van tijd koppelden zij aan de groep terug hoe onder de indruk ze waren en welke aanknopingspunten zij zagen om het gemeentelijk beleid te herzien op basis van de ervaringskennis die was aangereikt. Maar uiteindelijk konden ze natuurlijk niks beloven: de gemeenteraad was hiervoor aan zet.
Na een beeldvormende raad waarin verschillende raadsleden in gesprek gingen met de deelnemers, was afgelopen dinsdag het moment van de waarheid: zou de gemeenteraad instemmen met de voorstellen voor het nieuwe armoedebeleid op basis van de ervaringskennis van inwoners?
Hallelujah. 21-0 stemden vóór nieuw armoedebeleid waarin de ervaring van inwoners centraal staat. Wat een winst voor de deelnemers. Wat een winst voor de gemeente. Wat een winst voor onze #democratie.
Vertrouwen geven = vertrouwen krijgen
Joop Wikkerink