Hoe werkt de gemeenteraad – 5 (klik hier)

Uit de gemeenteraad – EXTRA 5

Op 19 maart a.s. zijn er weer verkiezingen voor de raad van de gemeente Aalten. Tot die tijd zal uw vaste “verslaggever” uit de raad een aantal artikelen schrijven over de achtergronden en werkwijzen van een gemeente, in het bijzonder de gemeente Aalten. Maar al te vaak blijkt dat mensen niet weten hoe het bij een gemeente er aan toegaat.     In de aanloop naar de verkiezingen bieden de komende weken een mooie gelegenheid om eens door te geven hoe het nu allemaal reilt en zeilt binnen de gemeente. 

De verhouding tussen raad en college.

Die verhouding is nog wel eens wisselend. Over het algemeen hebben coalitiepartijen er niet zoveel belang bij een kritische houding aan te nemen. Ze hebben immers zelf partijgenoten op dit post van wethouder gezet. En ze willen graag zoveel mogelijk van hun eigen geluid en programma horen. Toch ligt hier meteen “de makke”van het lokale  politieke systeem.

De raad zou de grote kaders, de grote lijnen moeten uitzetten. Dus bijvoorbeeld: waar willen we industrieterrein (en hoeveel), waar willen we natuur, hoe groot mogen de varkensboeren zijn. Dat soort zaken. Maar ook: moeten Kulturhuser, sportverenigingen en andere voorzieningen zelfstandig “de broek ophouden” of krijgen ze subsidie. En als er dan subsidie verstrekt wordt waar komt dat geld dan vandaan? Ergens anders snijden? (het aantal ambtenaren is altijd een populaire tip, maar vaak niet erg reëel: kost WW en er wordt werk niet meer gedaan) of de OZB omhoog. Bijvoorbeeld van gemiddeld €  213,– per woning (huidige tarief) naar € 250,– per jaar?

Beleid en uitvoering en controle

Het College en zijn ambtenaren gaan dan die ideeën (dat wordt beleid genoemd) uitvoeren. De raad moet dan weer controleren of het College het beleid, de ideeën die de raad had, goed uitgevoerd worden. Dus of de OZB niet te hoog wordt of de vergunningen voor de varkensboeren toch niet te groot en te ruim zijn. Hier botsten de raad en het college vaak. Als een raadslid graag mee wil denken over de inrichting van een Marktplein of zo, dan roept de wethouder al gauw: “Dat is uitvoering, daar gaat de raad niet over”.  Terwijl die raadsleden natuurlijk door de bevolking op hun tabberd gezeten worden met vragen en ideeën over de concrete inrichting of een idee om de kermis ergens heen te verplaatsen. Allemaal “uitvoering”. Het is wel eens lastig dat onderscheid te maken en elkaars rollen als College en raad te respecteren en te begrenzen. Collegeleden zijn betaalde fulltimers, raadsleden amateurs. Dus de strijd is vaak ongelijk. Daarvoor is een goed samenspel noodzakelijk, een open communicatiestructuur en een goede rolopvatting. Sommige raadsfracties vinden dat dat wel verbeterd kan worden.

Burgerparticipatie.

Doordat het bestuur zo ingewikkeld en soms ook ontoegankelijk door het dichttimmeren van regels en procedures is gemaakt, is het voor burgers moeilijk om te doorgronden waar het nu precies allemaal om gaat, op welk moment aan de bel trekken noodzakelijk is, en wie dan benaderd moet worden. Maar ook de belangen van de individuele burgers lopen niet altijd gelijk met het belang van andere groepen. Die afweging moet de raad als gekozen orgaan maken. Dus het mag niet zo zijn dat degene die het hardst, het vaakst schreeuwt ook het beste gehoord wordt. Maar uiteindelijk als mensen er onderling niet uitkomen zal er een raad moeten beslissen. In de toekomst zouden er meer experimenten moeten komen met “burgerparticipatie”: geeft groepen mensen zelf verantwoordelijkheid, een budget en uitvoeringsmiddelen om iets te regelen. Niet om er als overheid vanaf te zijn en te bezuinigen en over de schutting te gooien; maar juist omdat groepen mensen ter plekke vaak betere ideeën hebben dan mensen achter een bureau. En ook om burgers mee te laten praten en te beslissen over hun eigen omgeving. Daarvoor is informatie hoe dingen werken en lopen van belang. Ik probeer die informatie in elk geval zoveel mogelijk en zo objectief moegelijk aan de lezers van Bredevoorts Nieuws door te geven. Al bijna 30 jaar lang.

De gemeenteraad van Aalten heeft sinds december van vorig jaar het project “gast van de raad”. Als u een keer alleen of met een groepje gast wilt zijn van de raad dan kan dat. U wordt dan ontvangen door de burgemeester, de griffier en twee raadsleden. U krijgt de nodige papieren en ze leggen u uit wat er allemaal die avond gaat gebeuren. En u kunt het met eigen ogen volgen (dat kan altijd want de vergaderingen zijn openbaar). Informatie op www.aalten.nl

Joop Wikkerink

Deel deze inhoud

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *