“Het ideaal van maatwerk mag niet ontsporen tot willekeur”Deze quote is te lezen in een rapport van de Inspectie SZW. Natuurlijk wil je als bedrijf, als overheid, als mens graag voldoen aan de vragen van je klanten, burgers, medemensen. Maar voor een overheid brengt dat een extra verantwoordelijkheid met zich mee. Zegt immers artikel 1 van de Grondwet niet “Allen die zich in Nederland bevinden worden in gelijke gevallen gelijk behandeld”.
De gemeenteraad heeft de taak er op toe te zien of die gelijke behandeling ook steeds wordt gepraktiseerd. En of er niet sprake is van zgn. “cliëntelisme” (zie voor alle betekenissen Wikipedia).
Ik bespeur in de gemeenteraad van Aalten een toenemend aantal gevallen van “maatwerk” die dreigen te ontsporen tot “willekeur” en waar zelfs “cliëntelisme” de kop op steekt. Dat zou een zichzelf respecterende gemeenteraad niet moeten willen. Hoe vervelend het ook is ten opzichte van je klanten, burgers, buren, bekenden of kiezers, soms moet je gewoon de regels handhaven. Ik noem enkele voorbeelden waarin het college af wil wijken van het eigen beleid. En waar een groot deel van de raad kritiekloos mee in stemt of laat passeren. Meestal natuurlijk de coalitiepartijen.
1.De kapvergunning voor de plataan op het schoolplein van de St. Jozefschool. We hebben een door de raad goedgekeurd Groenbeleidsplan 2012. Daarin staan spelregels. Er is zeer consciëntieus gewerkt aan een inventarisatie van waardevolle en bijzondere bomen. Afgesproken is dat “enige hinder” bij dat soort bomen nooit een reden kan zijn om te kappen. Tegen het ambtelijk advies in verleent het College –waarschijnlijk om het schoolbestuur te plezieren, maar verder zonder motivatie de kapvergunning. De Progressieve Partij probeert dit tegen te houden. We hopen op steun van de coalitie.
2.Het toestaan van “rood-voor-rood”-woningen midden in het landelijk gebied aan de Legtersdijk in Aalten. Even los van de discussie of de rechten wel bij de aanvragende partij horen, gaat het college hier ook tegen haar eigen beleid in. Dit beleid (rood-voor-rood) is met veel discussie tot stand gekomen. Het luistert erg nauw en gaat vaak over bezit van mensen, maar ook over verstening van het buitengebied, schoonheid van stad en land en een propere ruimtelijke ordening. Ook hier weer lijkt afwijking van staand beleid ingezet te worden om een bevriende projectontwikkelaar en partijgenoten te matsen. En daarom een kritiekloze houding van de CDA-fractie. De wethouder geeft zelf toe dat het “op het randje is”. Ik vind het “over het randje” en hiermee het failliet van het rood-voor-rood beleid. Dit is een mooi voorbeeld van voorgesteld maatwerk wat overgaat in cliëntelisme.
3.Nog zo’n voorbeeld. Iedereen ziet hoe het werkt. De CDA-fractie (nog steeds bezig met een “wiedergutmachungsoperatie” op de Haart na hun verlies aan draagvlak na de rotonde-discussie bij de Stationsweg in Bredevoort) maakt zich opvallend sterk voor straatverlichting langs het Loohuisbos. Wij waren bij de informatieavond. ChristenUnie ook. De twee aanwezige CDA-leden blijven dan nog even zitten en beloven dat ze wethouder zullen aanspreken. Die is ook van het CDA. Die komt na een een-tweetje in de raad met een toezegging om maar liefst 19 lantaarnpalen neer te zetten voor een sommetje van minimaal 25.000, –. Begrijp me goed: ik vind het verschrikkelijk dat daar jonge meisjes worden lastig gevallen, maar 19 lantaarnpalen is schijnveiligheid. Iemand die iets fouts in de zin heeft gaat gewoon een eindje verderop staan. Ouders moeten gaan overleggen hoe ze kinderen in het donker laten fietsen. In groepen, onder begeleiding. Het plaatsen van 19 lantaarnpalen is tegen alle afspraken in. De argumenten die Luiten aanvoert kraken hoorbaar en smaken naar “erbij gesleept”. Zeg gewoon dat je je kiezers op de Haart wil plezieren. Zeker weten dat ook hier de CDA-fractie haar eigen beleid en uitgangspunten aan de kant zal schuiven om hiermee te kunnen scoren op de Haart.
We werken in Nederland nu zo’n 15 jaar in een dualistisch systeem. Dat betekent dat de raad een eigen verantwoordelijkheid heeft ten opzichte van het College. Ik weet dat altijd niet makkelijk is: immers je wilt wat bereiken als partij. En als je via je wethouder goeie maatjes met sommige burgers kunt worden, dan is dat verleidelijk.
Toch pleit ik voor rechte ruggen. We hebben beleid afgesproken . Soms misschien iets te detaillistisch, iets te knellend. Maar in het algemeen redelijk reëel en open. We zitten ervoor als raad om de daden en acties van het College te toetsen aan ons eigen beleid. En het gaat niet aan om daar –om kiezers of andere burgers te plezieren- maar steeds van af te wijken.
Reageren? joop.wikkerink@progressieve-partij.nl