Het tijdperk van de actieweken, kerstborrels en nieuwjaarsrecepties is aangebroken. Gelukkig is er ook nog tijd voor nadenken, praten en verbeteren van beleid. En voor het nemen van
besluiten. In de categorie “activiteiten buiten de deur” kunnen genoemd worden het Onderduikmuseum, AFM-actieweek (Ik mocht het startschot geven door het nummer van de Beatles aan te kondigen: “Help!”.), Laborijn, VSO-school “Het Bariet”, AFM-brunch en vergaderingen bij Laborijn, Portefeuillehouders-overleg Sociaal.
De week werd afgesloten met de ingebruikname van het nieuwe kantoor op de gemeentewerf en een spetterend feest georganiseerd door de Personeelsvereniging.
Maandag
Na de wekelijkse interne overleggen was het voltallig college aanwezig bij het Onderduikmuseum. Daar werd stil gestaan bij het 15-jarig bestaan en werd een nieuwe app geïntroduceerd die een rondleiding geeft in dit museum. Het museum heeft nu vele vrijwilligers en zo’n 25.000 bezoekers per jaar. Vooral de speciale tentoonstellingen trekken veel niet-Aaltens publiek.
Gevraagd naar een boodschap/een opdracht heb ik geantwoord dat het een opdracht voor het Onderduikmuseum zou moeten zijn om in alles de verbinding met vandaag te brengen. Wat is de vrijheid van ons waard als er dagelijks oorlogsslachtoffers vallen, als er wereldwijd armoede en onderdrukking is, als groepen mensen nog steeds weggezet worden als minderwaardig. De voorzitter beaamde dit gelukkig. En het Onderduikmuseum besteedt ook aandacht aan de situatie van nu. Bijvoorbeeld in het project Kras/Kerf van de Achterhoekse Syrische muzikant
Haidr.
Mijn aanvankelijke aarzeling bij de opzet van dit museum en angst dat het teveel over heldenverering-van-toen zou gaan is door inzet van bestuur, directie en vrijwilligers hierdoor wel weg. Ik vind het wel jammer dat ondanks de vele aandacht in Aalten voor onderduiken en vrijheid, de inzet van veel mensen, het nauwelijks mogelijk lijkt vrijwilligers te vinden voor Amnesty International. De organisatie die opkomt voor vrijheid van meningsuiting en gewetensgevangenen van nu, net zo als de gastgezinnen voor onderduikers opkwamen voor de vrijheid van toen. Zou een combinatie mogelijk zijn?
Om 11 uur werd in de studio van radio AFM (de benedenverdieping van de apotheek aan Koeweide) de hulpweek van AFM geopend. Er wordt geld ingezameld voor het GUV goede doelenfonds, wensen van mensen die een steuntje in de rug kunnen gebruiken worden ingewilligd.
Tegen de 30 wensen worden vervuld in deze week: van een dagje Kalkar met kinderen tot een bijna complete woninginrichting. Op 138 adressen wordt een kerstpakket bezorgd, gesponsord door de Jumbo’s in Aalten en Dinxperlo. AH Aalten en Spar Bredevoort,
66 mensen werden opgegeven voor de gezellige kerstbrunch op zaterdagmorgen bij ’t Noorden.
Ook dit weekend staat nog bol van activiteiten. Ik vind het mooie aan deze actie dat hij voortkomt uit “naoberschap”: gewoon iets voor elkaar doen omdat dat eigenlijk zo vanzelfsprekend is. Wat zou het mooi zijn als dat het hele jaar door zo vanzelfsprekend zou zijn: even wat aandacht en steun voor mensen die het niet gemakkelijk hebben.
Ook de medewerkers en cliënten van Laborijn hebben het niet gemakkelijk gehad dit jaar. Ze kregen van allerlei kanten te horen dat wat ze deden niet deugde, de gemeente Oude IJsselstreek besloot dat ze het veel beter kon dan de samenwerkende gemeenten in Laborijn. Hun uittreden veroorzaakt ook veel onzekerheid bij de medewerkers in de voormalige Wsw (Wet Sociale Werkvoorziening). Daarom was er maandag aan het eind van de middag voor wel 700 mensen een stamppot buffet op de Vijverberg. Met mooie woorden van Graafschap-directeur Hans Martijn Ostendorp, de bestuursvoorzitter en de directeur van Laborijn.
Als dagelijks bestuursleden mochten we allemaal een wens uit spreken. Ik koos voor “maak van je hart geen moordkuil”. En dan op z’n Achterhoeks. Want wat het afgelopen jaar ons wel geleerd heeft: het is ontzettend belangrijk om alles open en eerlijk te communiceren, geen feiten of omstandigheden verbloemen of achterhouden. Dus ga met elkaar in gesprek en luister vooral naar de argumenten van een ander. Dat geldt voor medewerkers onderling, in relatie met hun chef, in het bestuur, in de directie en onderling als gemeenten. Dat werkte. Ik kreeg de andere dag meteen een mailtje van een medewerker.
Dinsdag
Dinsdag na de gebruikelijke B. en W-vergadering met besluiten over o.a. de cultuurnota, de woonagenda en de nieuwe wet WvGGZ (Wet verplichte GGZ – zeg maar gedwongen opname voor psychiatrische patiënten) en de nieuwe tarieven voor PGB’s (persoonsgebonden budgetten) in de WMO en Jeugdzorg waren er verscheidene interne overleggen, ook als voorbereiding op de raadvergadering van die avond.
Het was de laatste vergadering van Bert Mateman, die te druk werd met zijn bedrijf en gezin.
De agenda werd bepaald door de voorgenomen bezuinigingen op de brandweer. Een kwestie van een samenwerkingsverband van 22 gemeenten. De invloed van Aalten is daar maar gering.
Ik kreeg vragen over de actuele situatie bij Laborijn en de vrijwilligersvergoeding voor tafeltje dekje. Bij de laatste kwestie is de gemeente geen partij, maar wij vinden de voorziening tafeltje-dekje wel van groot belang, dus kijken we of we met de uitvoerder Careaz slimme oplossingen kunnen bedenken.
Donderdag
Na het wekelijkse gesprek met de pers, ging ik samen met onze participatiecoach op werkbezoek bij vso-school “Het Bariet” te Lichtenvoorde. Ook bezocht door leerlingen uit Aalten. Veel leerlingen zijn na hun school aangewezen op dagbesteding, sommige kunnen ook lichte aangepaste werkzaamheden verrichten. In de praktijk zie je hoe de Haagse wetten gewoon niet op elkaar aansluiten. Als het voor de ontwikkeling goed is om nog een jaartje langer op school te blijven mag dat niet van het ministerie van Onderwijs, als er een tijdelijke Wajong-uitkering nodig is, dan past dat niet in de Participatiewet en geeft het UWV geen indicatie, als er beschut werken nodig is, dan is er geen plek en komt de leerling onbedoeld in dagbesteding.
We hebben dan hier met vijf verschillende regelingen en wetten te maken die elkaar deels tegenspreken. We gaan manieren bedenken hoe dit te doorbreken: van dat heen en weer geschuif van de uitdagingen naar andermans bordjes wordt niemand beter en gelukkig.
De bestuursvoorzitter en ik brachten een bezoek aan de groep inkomensconsulenten van Laborijn. Zij kregen veel voor de kiezen. We hebben hen getracht een hart onder de riem te steken. En hen ook bedankt voor het vele werk onder moeilijke omstandigheden.
Twee mensen die de bezwaarschriften van het afgelopen jaar hadden doorgenomen meldden vol trotst dat de (externe) commissie die hier over gaat aangegeven heeft dat er echt verbetering te bespeuren is. We zijn er nog niet, maar iedereen bij Laborijn is van goede wil.
Het meest vervelende is dat de medewerkers (en het bestuur ook trouwens) het gevoel hebben zich niet te kunnen verdedigen. Dus uitleggen, publiceren, doorgeven wat je aan het doen bent is van groot belang. Ook hier heb ik maar weer aangegeven: “maak van je hart geen moordkuil”. Een half uurtje later brachten we het persbericht uit dat de wegen tussen Laborijn en haar directeur mevrouw Talstra definitief scheiden.
Daarna weer in de weer met de samenwerking in de Achterhoek. In het portefeuillehouders-overleg Sociaal. Dat is een overleg tussen de 8 gemeenten met elk twee wethouders; veelal Jeugd, WMO en andere sociale onderwerpen. Ook hier is samenwerking erg noodzakelijk maar soms niet gemakkelijk. Ook op deze onderwerpen denken individuele gemeenten vaak dat een eigen koers voordeliger of beter is. Montferland overweegt al een tijdje om zich aan te sluiten bij de regio Midden-Gelderland. Doetinchem en Oude IJsselstreek hebben verschillende ideeën over (het tempo van) nieuwe ideeën over de inkoop van zorg. Houd dan de kerk maar eens in het midden. Want niets is zo vervelend om als gemeenten door bijv. zorgaanbieders uit elkaar gespeeld te worden. Nu hebben we het geluk in de Achterhoek dat wij in overleg met de aanbieders de diverse tarieven hebben bepaald.
Omdat er de functie van voorzitter vacant komt hadden zich twee kandidaten gemeld. Beiden hielden een pitch. Ik heb erg de nadruk gelegd op samenwerking. Als die niet goed is moet je optreden, niet uittreden. Als je andere visies hebt moet je ze uitspreken, niet onderschoffelen, kortom de luiken open. Ik heb ook wat verteld over mijn stijl en ideeën over die samenwerking. Ik kreeg het vertrouwen van de meerderheid. Dat is mooi, en ik probeer de noodzakelijke samenwerking op dit terrein uit te bouwen, zodat we een vuist kunnen maken tegen Den Haag, de aanbieders en een helpende hand kunnen uitsteken naar de kwetsbare burgers van onze 8 gemeenten tegen een verantwoord uitgavenpatroon. Dat betekent dat je inzicht moet hebben aan welke knoppen je kunt draaien om de zorg beter en goedkoper te maken.
Daar gaan we de eerstvolgende bijeenkomst in januari mee verder.
Donderdagavond was er een gesprek met vertegenwoordigers van buurt- en dorpshuizen. In een werkgroepje heeft men geprobeerd op één lijn te komen rond de steun en subsidies van gemeenten voor deze voorzieningen. Dat blijkt nog niet gemakkelijk. Zowel wij als College als de dorpshuizen hebben wat gedachten op papier gezet; wij zijn als college nu aan zet om een voorstel te doen dat in het Platform van Dorps- en Buurthuizen besproken kan worden.
Het gaat dan meer om de richting en de principes dan om bedragen.
Daarna nog even gauw naar de studio van AFM om samen met Esther Diepenbroek en Marco van Lochem de nummer 1 van de gemeente-top 25 aan te kondigen. Dat is “Imagine”van John Lennon (dezelfde als vorig jaar). Deze nummer-1-hit was door drie raadsleden/volgers gekozen: Gerloeske Brezet, Margret Rensink en Gerrit Stronks. Het is ook typisch zo’n nummer waar je als politicus of bestuurder je inspiratie uit kunt halen.
Vrijdag
’s Morgens maar weer eens naar Laborijn: bijpraten met het DB wat nu de volgende stappen moeten zijn, nu Oude IJsselstreek te kennen heeft gegeven uit te gaan stappen. We hebben in het afgelopen jaar vele uurtjes aan Laborijn besteed; het was niet allemaal voor niks; er staan verbeteringen in de steigers en er zijn ook maatregelen doorgevoerd. Toch zo heb ik gezegd, heb ik het als een nederlaag ervaren dat we niet hebben kunnen voorkomen dat Oude IJsselstreek uit de samenwerking treedt, terwijl dat naar mijn overtuiging niet nodig is. Vernieuwen en verbeteren kun je ook – juist – in een samenwerkingsverband en daarvoor hoef je niet een eigen koers en een eigen organisatie te gaan opzetten.
’s Middags ging het College naar het nieuwe kantoor van de gemeentewerf. Heel erg duurzaam gebouwd met zonnepanelen en warmtepompen. Martin Veldhuizen was terecht trots op het resultaat en bood namens het College een kolossale klok aan. In tegenstelling wat boze tongen beweerden is dit niet het uurwerk wat (tijdelijk) verdwenen is van de St. Helenakerk op de Markt.
Het “jaar”werd afgesloten met een spetterend feest in de werkplaats van de gemeente aan de Vierde Broekdijk. Georganiseerd door de Personeelsvereniging.