Vakantie….
Voor mij de laatste vakantieweek. Een vakantie die net zoals bij zovelen wat anders verliep dan anders. Bloedheet de eerste twee weken, dat wel. Maar ook met wat lichamelijk ongemak aan m’n been gekluisterd aan de eigen tuin met boekjes, podcasts en I-phone-muziek. Ik wil graag wijzen op één bijzonder boek. Het heet “Klimaathart, een visie op 2050”. De schrijfster vergelijkt de wereld met een ziek hart, dat weer fit moet worden door te ontstressen, ontzorgen, veranderen en genieten. Streefdatum: 2050. In heel toegankelijke taal wordt een analyse van de “staat van het klimaathart” gegeven: broeikasgassen, maar ook het natuurlijke proces van de aarde, voedselverspilling, hittestress. Met daarbij gedurfde dromen als oplossingen: een smart food-systeem, de stad als ecosysteem, zelfproductie en “glokalisering”. Het lijkt ver weg, 2050, maar als je je realiseert wat er in 30 jaar aan verbetering en verandering mogelijk is kan het “klimaathart” nog jaren mee. Eén ding: we moeten wel willen veranderen.
Het aardige van dit boek is dat het gedrukt is bij de Aaltense drukker Kempers. En wel op een zeer milieuverantwoorde manier: inkt zonder gifstoffen, waterloze offset en chloorvrij papier samen goed voor het keurmerk “milieuvriendelijk drukwerk”. Ik heb het boek uit, dus wie het lenen wil: geef maar een seintje.
B. en W.- vergadering
De afgelopen week was minder heet, dus toch maar een paar keer m’n hoofd om de gemeentehuisdeur gestoken. Maandagmiddag de wekelijkse B. en W. vergadering in plaats van dinsdag. We besloten de B. en W.-vergaderingen van dinsdag (normaal) en die van donderdag (kort) vanaf nu weer live in de raadszaal te houden. Met vijf mensen zit je daar op zeer ruime (2×1,5 meter) afstand van elkaar. We stelden in die vergadering o.a. ons nieuwe vierjaarlijkse erfgoedbeleid vast. Dat doet de gemeente Aalten de laatste jaren met veel succes samen met de buurgemeenten Winterswijk en Oost-Gelre. Hiervoor geldt ook: alleen ga je misschien sneller, maar samen kom je verder: je kunt wat makkelijker een vuist maken richting hogere overheden, iets beter gezamenlijke budgetten binnenhalen enz. Het erfgoedbeleid 2020-2024 ligt op dit moment ter inzage voordat de raad er een klap op gaat geven. Verder in B en W en paar besluiten op bezwaar- en beroepszaken en handhavingskwesties. Eén ervan, een bezwaar tegen het opheffen van de spoorwegovergang aan de Groot Heinenweg komt ook in de beeldvormende raad van 1 september.
Aanbesteding jeugdhulp
Donderdag was er weer een bijeenkomst van het portefeuillehoudersoverleg sociaal domein. Dit keer een extra bijeenkomst over de stand van zaken aanbesteding jeugdhulp. Vlak voor de zomer waren hierover vragen gerezen aan de hand van een zgn. marktconsultatie onder aanbieders. Dat leidde in verschillende gemeenteraden tot vragen over krantenberichten. Vanuit het college hebben wij deze vragen ook beantwoord (met Hans te Lindert als eerst-verantwoordelijk wethouder). Vanuit mijn rol als voorzitter van het regionale portefeuillehoudersoverleg heb ik samen met de projectleider in de Gelderlander en in het blad Binnenlands Bestuur benadrukt dat in de nieuwe ronde aanbesteding de transformatie van de jeugdhulp en dus het partnerschap met de aanbieders voorop staat. In de afgelopen hete zomer is door de kerngroep jeugd (dat zijn de beleidsambtenaren jeugd uit diverse Achterhoekse gemeenten plus enkele inkoop- en financiële deskundigen) hard gewerkt om vooral het proces helder te krijgen. Zo heeft de kerngroep aan de hand van een praatplaat alle 8 gemeenten bezocht en gesproken om de betreffende medewerkers, management en bestuurders op één informatieniveau te brengen. Waar gaat het om in de aanbesteding, welke vormen worden voorgesteld, wat is daarvan het resultaat en vooral hoe geef je het partnerschap met de aanbieders vorm. Ook is er op 25 augustus een goedbezochte informatiedag in de DRU geweest voor aanbieders van Jeugdhulp: zowel de grotere instellingen als Karakter, Entrea-Lindenhout en Ggnet als voor de vrijgevestigde hulpverleners. Op 7 september is er weer een informatiebijeenkomst voor de aanbieders, waar bijvoorbeeld ingegaan wordt op samenwerken en aanbestedingstechniek. Voor lezers die meer willen weten verwijs ik naar de website www.sociaaldomeinachterhoek.nl. Intussen schreven aanbieders (zowel groot als klein) ook brieven aan de colleges en ook aan de gemeenteraden.
Donderdag werd uitgebreid stilgestaan bij deze informatieronde en de mogelijke scenario’s. Nogmaals werd benadrukt dat alle 8 Achterhoekse gemeenten inhoudelijk op één lijn willen zitten en dat partnerschap en samenwerking met de aanbieders in hun ogen garant moet staan voor de noodzakelijke transitie en goede zorg voor onze inwoners. We hebben bevestigd dat we in gesprek zijn en blijven en zullen dat ook met de aanbieders bespreken. De media hing natuurlijk ook aan de telefoon, maar ik heb gewezen op een zorgvuldig proces van samenwerking en overleg, dat niet doorkruist kan worden door mededelingen in de pers of in het openbaar voordat de aanbieders zelf op de hoogte gesteld en gepolst zijn. Daar was begrip voor. Het is wel andermaal duidelijk geworden dat regionale samenwerking op dit gebied zeer noodzakelijk is om de gewenste verandering in het zorglandschap te realiseren. Ook dat daarvoor kennis, betrokkenheid en vooral ook oog voor elkaars opvattingen en rollen heel erg nodig is.
Intussen hebben wethouder Hans te Lindert en ik een brief aan allerlei zorgpartners die actief zijn inde gemeente Aalten (zie vorige weblog) geschreven om met hen “met de benen op tafel” van gedachten te wisselen over de noodzakelijke veranderingen in de zorg en hun ideeën daarover. Daar is goed op gereageerd: tot nu toe door 23 partners. We gaan de gesprekken in september inplannen.
Wij hebben de regionale projectleider Melissa Janssen gevraagd het proces ook voor onze gemeentelijke commissie Sociaal Domein toe te lichten. Daarbij zijn de raadsleden ook welkom op 14 september. Uitnodiging volgt.
Landelijk nieuws
1.
Ook landelijk lopen de vakanties op een eindje en nadert Prinsjesdag. Dus er komen allerlei berichten naar buiten hoe het kabinet haar laatste begroting zal presenteren. Vooruitlopend op die begroting zijn de maatregelen voor bedrijven en arbeidsmarkt bekend gemaakt. Kortgezegd de loonmaatregel (NOW) blijft bestaan, zij het aflopend. De TOZO (regeling voor kleine ondernemers en zzp-ers) wordt ook verlengd, zij het dat naast de partnertoets ook de vermogenstoets (niet meer dan € 46.000) wordt ingevoerd, net zoals bij het “normale” Besluit Bijstand Zelfstandigen. Hieronder het plaatje dat het ministerie heeft verspreid.
Kanttekeningen
Ook tijdens de presentatie van deze maatregelen klonk het al door: niet alles wordt weer hetzelfde als voorheen. Bedrijven en werknemers zullen zich moeten aanpassen. In sommige sectoren gaat het goed, andere sectoren zullen blijvend schade ondervinden door corona. Dat betekent een groot beroep op innovatief vermogen van bedrijven en bereidheid van werknemers om zich om en bij te scholen. Ton Wilthagen (professor Arbeidsmarktstudies in Tilburg) pleit o.a. in het Financieel Dagblad ook voor meer mobiliteit van werknemers op de arbeidsmarkt. Omscholing tijdens een periode van minder werk, arbeidspools, waarin werknemers die bij het ene bedrijf te veel zijn kunnen ingezet worden bij bedrijven in andere sectoren waar wel vraag is.
Acties in Aalten en de Achterhoek
Op onze eigen bescheiden wijze dragen we als college en als Achterhoek daarin bij. Drie voorbeelden. In de gemeente Aalten heb ik samen met o.a. wethouder Martin Veldhuizen, Horeca-Nederland afd. Aalten en voetbalclub de Graafschap afspraken gemaakt over een horeca-pool, waarin personeel gedetacheerd kan worden bij collega’s. De basis ligt er via een systeem van Maqqie. Via de thematafel “Onderwijs en Arbeidsmarkt” hebben we samen met geld van de regiodeal het Achterhoeks Fonds voor Talentontwikkeling opgezet. Dit is op een haar na operationeel. Samen met bijv. het Gelderse Fonds voor vakmanschap van de provincie (gericht op technische beroepen) kunnen ook werkzoekenden en werknemers die niet onder een scholingsfonds vallen een bijdrage krijgen voor omscholing. Vanuit diezelfde thematafel “Onderwijs en Arbeidsmarkt” is een werkgroepje gevormd die bezig gaat met “sociale innovatie”. Ik heb contact gelegd met de SER (Sociaal Economische raad) die bezig is met een adviesaanvraag van het kabinet over dit onderwerp. Misschien kunnen we in de Achterhoek daarin mee doen. Het gaat daarbij om andere manieren van verhoudingen tussen werkgevers en werknemers, nieuwe manieren van werving, selectie en instroom, innovatieve manieren van werkbehoud. Sociale innovatie moet dan een van de antwoorden zijn op de mismatch op de arbeidsmarkt (die na corona sterker aan het licht is gekomen) en de nadelen van de doorgeschoten flexibilisering en gedwongen zzp-schap wegnemen.
2.
Een tweede “meevaller” is dat het kabinet nu toch niet doof is gebleken voor de oproepen van de culturele sector. De problemen in deze sector zijn groot, inkomens van creatieve beroepen staan ernstig onder druk. Verschraling dreigt. Vandaar een nieuw aanvullend pakket, waarin ook de gemeenten een rol spelen. Zie de brief
Kanttekeningen
Ik ben zelf altijd enigszins voorzichtig –door ervaring wijs geworden- met het over-enthousiast reageren op allerlei steunmaatregelen. Ook de ervaringen van de afgelopen maanden rond bijvoorbeeld de regelingen NOW, TOZO en TVS stemmen niet helemaal gerust. Als voorbeeld: we zijn nog steeds bezig om steun te zoeken voor kleine ondernemers die hun bedrijf in Nederland hebben en in Duitsland wonen. En niet in aanmerking komen voor de TOZO. Bepaalde sectoren hebben erg veel moeite gehad om onder de regels van de NOW en de eenmalige regeling (voorloper van TVS) te komen. Nu blijkt dat ook bedrijven de loonkostensubsidie moeten terugbetalen (terecht overigens als zij geen of minder omzetderving hebben, discutabel als zij moesten uitgaan van referentiemaanden met weinig kosten (seizoensbedrijven). De al maanden geleden toezegde regeling van 110 miljoen ondersteuning voor sportaccommodaties is nog steeds niet uitgewerkt. Kortom: er zijn heel veel “potjes” toegezegd, maar het is daarmee nog niet gezegd dat de deksels er soms niet stevig op zitten. Maar over het algemeen ben ik ook heel verheugd met de steunpaketten die geboden worden en ook vooral met de creativiteit van ondernemers en werknemers die ondanks beperkingen toch naar nieuwe mogelijkheden zoeken. Dat mag ondersteund worden.
3.
Een derde “meevaller” dwarrelde vrijdag op de bureaus van gemeenten in de nieuwsbrief van de VNG. Dat is een wat technische kwestie. Het Rijk heeft de afgelopen en komende jaren een zgn. opschalingskorting opgelegd. Dat is een korting op het gemeentefonds omdat het rijk enige jaren geleden dacht dat gemeenten massaal gingen fuseren en er dus minder geld voor apparaatskosten nodig zou zijn. Die grootschalige fusies hebben het niet gehaald. Maar die korting bleef bestaan. Nu heeft het rijk vrijdag aangekondigd dat die korting in 2020 en 2021 incidenteel geschrapt wordt. Dat scheelt de gemeenten resp. 70 en 160 miljoen in het gemeentefonds. Daar staat tegenover dat de tekorten bij gemeenten op bijvoorbeeld WMO en Jeugdhulp nog steeds enorm zijn. Ook de kosten voor de participatiewet (bijstand) baren natuurlijk zorgen i.v.m. de oplopende werkloosheid. Dus ook deze week het bericht dat verscheidene gemeenten moties aan het voorbereiden zijn voor de komende algemene ledenvergadering van de VNG om toch strakker te gaan optreden tegen het rijk vanuit de gemeenten.
Van de fractie
Wijzigingen in het vergadersysteem.
Maandag 24 augustus vergaderde de agendacommissie. Op voorstel van de werkgroep Werkwijze heeft men een aantal wijzigingen doorgevoerd in het “vergadersysteem”. Hieronder de mededeling van de griffie hierover.
De werkgroep Werkwijze heeft voor het zomerreces opmerkingen, constateringen en suggesties over de nieuwe werkwijze van de raad verzameld. De werkgroep heeft een reactie op de opmerkingen, constateringen en suggesties gegeven. Deze zijn verwerkt in een tussenrapportage (bijgevoegd) en voorgelegd aan de agendacommissie.
De agendacommissie heeft in de vergadering van afgelopen maandag dit besproken en op basis van het advies van de werkgroep het volgende besloten.
a. De raadsvergaderingen voorafgaande aan de oordeelsvormende vergaderingen worden geschrapt.
b. (zo mogelijk) Meerdere agendapunten in één tijdsblok van een oordeelsvormende vergadering plannen.
c. Op 12 oktober een reflectiesessie houden met Debat.nl;
d. In september debattrainingen voor raadsleden en volgers organiseren. Inmiddels geregeld.
e. Steeds vaker wordt opgemerkt dat er een korte voorbereidingstijd is voor de vergaderingen. De agendacommissie heeft afgesproken dat vanaf oktober gestart wordt met de proef om de vergadering van de agendacie één week eerder te houden. Daardoor komt er een extra week beschikbaar. Deze week wordt verdeeld tussen de raad en het college. De raad krijgt iets meer tijd (3 dagen) om de vragen in te dienen en het college krijgt iets meer tijd (4 dagen) om de vragen te beantwoorden.
Wat betekent dit.
De vergadering van de agendacommissie van 19 oktober wordt verplaatst naar 12 oktober.
De vergadering van de agendacie van 23 november naar 16 november en de vergadering van 21 december naar 14 december.
Uiteraard heeft dit gevolgen voor de doorlooptijd van de stukken en het aanleveren van de stukken aan de agendacommissie.
De termijn om voorstellen aan de griffie aan te leveren wordt dus ook met één week vervroegd. Deze aanpassing heeft betrekking op de reguliere raadsvergaderingen van 24 november, 22 december en 26 januari 2021.
Een voorbeeld.
Voor de behandeling van stukken van de reguliere raadsvergadering van 24 november betekent vorenstaande het volgende:
Agendacommissie 12 oktober. (was 19 okt) Laatste B&W voor aanleveren stukken 6 oktober (was 13 okt)
De vastgestelde agenda’s met bijlagen worden 13 oktober verzonden. (was 20 oktober)
Vragen indienen uiterlijk maandag 26 okt om 9.00 uur (was vrijdag 30 okt om 9.00 uur)
Beantwoording: uiterlijk 2 november
Maandag 2 november; beeldvorming (niet gewijzigd)
Dinsdag 10 november; oordeelsvorming (niet gewijzigd)
Dinsdag 10 november; de raadsvergadering voorafgaande aan de oordeelsvormende vergadering vervalt.
Dinsdag 24 november; raadsvergadering (niet gewijzigd)
f. Beperkte rol college. In een eerder stadium is er al meer ruimte voor het college in de oordeelvormende vergadering gecreëerd. Dit wordt gehandhaafd.
g. Grote hoeveelheid vragen. In de raadsvergadering van 16 juni heeft de voorzitter hierop gereageerd. Zie ook de tussenrapportage.