Schulden: een veelkoppig monster
1. Gedupeerden kinderopvangtoeslag kunnen zich melden bij gemeente.
De kwestie van de gedupeerden van de kinderopvangtoeslag beheerst al weken het nieuws. Uiteraard kwamen er ook raadvragen naar de situatie in de gemeente Aalten. Hoewel de situatie elke dag weer lijkt te veranderen, zijn die raadvragen toch vòòr de raadvergadering van afgelopen dinsdag beantwoord. (Zie link hieronder). In november kreeg de gemeente het bericht dat het in de gemeente om 10 gedupeerden zou gaan. Een paar weken later waren het er 11. En deze week werd aangegeven door het ministerie dat het om 19 gedupeerden ging die zich bij de Belastingdienst/Toeslagen gemeld hebben. (Stand per 26 januari). Dat aantal kan dus nog best omhooggaan.
Bureaucratie
In november hadden wij ook al een oproep gedaan aan de gedupeerden om zich bij de gemeente te melden. Wat is nl. het geval? Wij hebben wel het aantal van 10, 11 en 19 doorgekregen, maar niet wie dat zijn. Vanwege privacy-aspecten. Dat leidde op sociale media bijvoorbeeld al tot verwijten aan de gemeente: “als je de adressen niet weet, gewoon met Renske Leijten (SP) of Pieter Omtzigt (CDA) bellen: die weten wel om wie het gaat”. Ik kan u verzekeren dat deze twee Kamerleden die zich met de zaak bezighouden ook niet weten wie allemaal gedupeerd is. Dus wij moesten de onderhandelingen tussen VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten), het Ministerie van Sociale Zaken en de Belastingdienst/Toeslagen afwachten.
Half januari was tussen die partijen overeenstemming: Gemeenten zouden door het ondertekenen van een eenmalige machtiging en een “verwerkingsovereenkomst” aan de Belastingdienst /Toeslagen de adressen kunnen krijgen en eenmalig namens de Belastingdienst met de gedupeerden in contact kunnen treden. Dat namens de belastingdienst viel natuurlijk helemaal verkeerd. En gaan we natuurlijk ook niet doen zo. Ook zou er een hele bureaucratische administratie opgezet moeten worden wat er dan vervolgens voor die gedupeerden gedaan zou zijn. Gemeenten waanden zich in een roman van Kafka!
Het werd nog erger.
De Belastingdienst/Toeslagen heeft met veel publicitair geweld aangekondigd dat “gedupeerden € 30.000, — genoegdoening” zouden krijgen. Wie daar precies voor in aanmerking komen (bijv. die 19 gedupeerden die zich uit Aalten gemeld hebben) is nog niet bekend. Maar er zit nog een dikke adder onder het gras. Het Rijk heeft aangekondigd dat o.a. de Belastingdienst de schulden kwijtscheldt, en dat dat in principe ook gebeurt door alle andere overheidsinstanties, inclusief gemeenten. Datzelfde wordt gevraagd van private schuldeisers. Maar de kans is levensgroot dat private schuldeisers (zoals ook energiebedrijven, woningverhuurders) een claim gaan leggen op die € 30.000, –. En dan zijn de gedupeerden nog verder van huis. Afgelopen week nam de Tweede Kamer zelfs een motie aan waarin de regering gevraagd werd de schulden van private schuldeisers over te nemen. Zolang dat allemaal niet glashelder is, zal er nog wel geen uitkering komen van die € 30.000, — (of deel ervan).
Waarom willen gemeenten nu graag in contact komen met de gedupeerden?
Gedupeerden zijn vaak, omdat zij grote bedragen aan de belastingdienst moesten terugbetalen dik in de schulden gekomen. Wij kunnen als gemeente die schulden niet betalen. Dat is echt een taak van de Belastingdienst c.q. het Rijk. Maar wij kunnen als gemeente wel helpen bij andere vragen rond schulden, het weer opbouwen van wonen, werken en leven. Of misschien het inzetten van begeleiding in die situaties waar gedupeerden psychisch in de knoop gekomen zijn. Het bemiddelen naar werk of vrijetijdsbesteding, noem maar op. Èn wij kunnen vanuit onze schuldhulpverlening mensen wijzen op gevaren zoals hierboven geschetst: pas op met het aanvaarden van giften, toeslagen, bijdragen als je niet zeker weet of ook in de privé-sfeer er nog claims kunnen komen. Dat geldt ook overigens voor schulden die ontstaan zijn bij familie. Daarom is het zo belangrijk om met elkaar in gesprek te komen., En natuurlijk zal er schaamte zijn, of misschien willen mensen ook niet meer herinnerd worden aan al die ellende en kiezen ze ervoor om de zaak te laten rusten. Dat is natuurlijk het goed recht van de gedupeerden. Maar ook hier proberen wij als gemeente daadkrachtig en dichtbij te zijn. En willen klaar staan om te helpen, binnen onze mogelijkheden. Dus als jij als lezer van deze weblog ook mensen kent die voor hulp in aanmerking komen, verwijs ze door naar de gemeente. We hebben een deskundig medewerker klaarstaan.
2. Schuldhulpverlening
Natuurlijk zijn er ook andere redenen dat mensen in (problematische) schulden raken. Denk daar niet te licht over: het kan iedereen overkomen. Heftige “life-events” zoals echtscheiding, verlies van baan, inkomen en huis en je zit zo diep in de financiële zorgen. De gemeenten moeten op grond van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) hun inwoners helpen bij het oplossen van hun schulden. Dat kan langs minnelijke weg (overleg met schuldeisers) of langs de wettelijke weg: Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen. In dat laatste geval wordt een akkoord met schuldeisers gesloten en worden de schulden door de bewindvoerder verrekend met de inkomsten (loon, pensioen, uitkering). Voor jou als schuldenaar rest een heel klein weekbedrag. Soms niet meer dan 60 euro. Maar na zo’n drie jaar zijn in dit wettelijke traject wel alle schulden opgelost. En gaat het erom dat je niet weer in de schulden raakt. Dat betekent dat je strak moet blijven budgetteren. Ook daar kan de gemeente via organisaties als Humanitas hulp bij aanbieden.
3. Nieuwe wet
Per 1-1-2021 is de wetswijziging in gegaan. Deze bevat twee belangrijke aanvullingen. De eerste is de vroegsignalering. Grotere partijen als energieleveranciers en woningcorporaties zijn nu bij wet verplicht om beginnende betalingsachterstanden bij gemeenten te melden. En gemeenten moeten dan “eropaf”. Dat laatste natuurlijk met respect voor privacy en persoonlijke omstandigheden. De gedachte hierachter is natuurlijk uitstekend: je moet zo vroeg mogelijk ingrijpen bij dreigende problematische schulden. En aangezien mensen in financiële problemen vaak deze ontkennen, wegstoppen en zich niet melden, is zo’n vroegsignaleringssysteem een mooi waarschuwingssignaal. Voor de gemeente Aalten schatten we in dat er wel zo’n 50-80 signalen per maand kunnen komen. Dus we zijn druk aan het inregelen (dat moet ook allemaal netjes via convenanten) hoe en wie er gemeld wordt en hoe en wie er dan contact opneemt.
4. Kleine ondernemers
Een speciale groep die voor 2021 op de keper beschouwd niet onder de schuldhulpverlening van de gemeente viel, zijn de kleine ondernemers, zzp-ers, natuurlijke personen, hoe je ze ook noemt. Als deze groep door zijn/haar zakelijke activiteiten in de schulden terecht kwam, en deze groeiden de ondernemer boven het hoofd, dan kon hij/zij strikt genomen alleen in het minnelijke of wettelijke traject toegelaten worden als de onderneming beëindigd werd en de ondernemer dus ex-ondernemer werd. Dat is natuurlijk een beetje raar. Veel gemeenten (ook wij deden dat in enkele gevallen) probeerden juist door gerichte acties de WSNP of een faillissement te voorkomen. Ook hier werkt dan een schuldsaneringsplan, misschien overbruggingskrediet, misschien coaching en advisering op de bedrijfsactiviteiten. Maar misschien ook kijken of het mogelijk is het partnerinkomen te verhogen of de ondernemer te begeleiden naar (tijdelijk) werk. In de nieuwe wet is het niet meer noodzakelijk eerst “ex-ondernemer” te worden voordat men in aanmerking kan komen voor de wettelijk geregelde schuldhulpverlening. Dat is winst. Zeker nu vanwege de pandemie er allerwegen verwacht wordt dat sommige kleine ondernemers het niet gaan redden. Als de huidige steunmaatregelen vanuit het rijk stoppen kan het zijn dat sommige bedrijven niet meer levensvatbaar zijn en ook ook moeten afhaken. Dan is een goede regeling en hulp vanuit de wet van belang.
Steun bij corona-gevolgen.
Het rijk heeft steunregelingen in het leven geroepen. Voor grote bedrijven, voor middenstanders en voor zzp-ers (eenmanszaken). Een bekende regeling is de TOZO (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers). Deze wordt uitgevoerd door Laborijn (de samenwerkende afdeling werk en inkomen van de gemeenten Aalten en Doetichem). In deze regeling kunnen zzp-ers die een grote omzet- en winstterugval hebben vanwege corona een (kleine) maandelijkse tegemoetkoming krijgen voor levensonderhoud en als het nodig is een bedrag van max. € 10.127,– lenen voor het opvangen van bedrijfskosten. Er zijn inmiddels drie “tranches” van aanvragen en toekenningen geweest. Aan de eerste tranche zaten weinig voorwaarden: deze is dan ook aan 323 kleine ondernemers in de gemeente Aalten toegekend. Vanaf de tweede tranche telt ook het partnerinkomen mee voor de bepaling van de hoogte van de steun (bijstandsniveau). Het aantal toekenningen daalde dus naar 58 en voor de derde tranche steeg het aantal weer iets naar 71. Per 1 april gaat de vierde tranche is. Oorspronkelijk zou dan ook het vermogen mee gaan tellen. Maar daar is van afgezien. In deze tranche zijn ook mogelijkheden gekomen voor kleine ondernemers die in 2020 gestart zijn. In totaal is aan 11 ondernemers in de gemeente Aalten, een bedrijfskrediet (max. € 10.000,–) verstrekt.
Aaltense aanpak.
Naarmate de crisis langer duurt, wordt het voor veel kleine ondernemers en middenstanders moeilijker het hoofd boven water te houden. Vandaar dat ik samen met de IKAD en de Aaltense Uitdaging (een bedrijvennetwerk) afgesproken heb om ondernemers die langdurig de gevolgen van corona ondervinden alternatieven te bieden. Dat zou kunnen zijn dat de ondernemers tijdelijk in loondienst gaan bij de Aaltense collega’s, dat ze als zzp-er wat “vooruitgeschoven” klussen kunnen doen, dat ze geholpen worden met omscholing of via het Werkgeversservicepunt Achterhoek (www.wspachterhoek.nl) ook bemiddeld kunnen worden naar werk en scholing. Daartoe zijn er twee vertrouwenspersonen aangesteld. Deze kunnen face-to-face “collegiaal sparren” of er creatieve oplossingen te vinden zijn. Dit is een extra mogelijkheid die ook zzp-ers uit de gemeente Aalten die bij Laborijn voor de Tozo-regeling aankloppen geboden krijgen.
Weer een nieuwe regeling
Per 1 februari gaat de TONK-regeling (met terugwerkende kracht tot 1 januari 2021). Tonk staat voor Tijdelijke ondersteuning noodzakelijke kosten. Deze is bedoeld om huishoudens (dus ook ondernemers) die te maken hebben met een forse terugval in inkomen een tjdelijke tegemoetkoming te geven voor bijvoorbeeld woonkosten. Het is een kleine tegemoetkoming voor o.m. ondernemers die niet onder de Tozo vallen, maar wel omzetverlies en hoge kosten hebben.
5. Tot slot
Natuurlijk gaat het niet overal slecht. In een kort overleg met een zzp-netwerk afgelopen vrijdag vertelden sommige zzp-ers ‘dat ze nog nooit zo druk waren geweest” en vertelden zeker drie zzp-ers dat zij aanvankelijk wel steun hadden aangevraagd, maar dat deze naderhand niet nodig bleek en ze dus terugbetaald hadden.
Op vrijdag 5 februari is er een landelijk congres over de schuldhulpverlening (digitaal). Dit wordt georganiseerd door de vereniging van sociale dienst directeuren Divosa. Ik ga daar de “Aaltense aanpak” toelichten als voorbeeld hoe de zaken worden aangepakt in een kleine gemeente. Wethouders uit Dordrecht (voorzitter van de VNG-commissie) en Zwolle schetsen het landelijk beeld en de situatie in de grote stad.
In dit artikel zijn niet de overige steunmaatregelen aan de orde gekomen zoals de NOW (tegemoetkoming loonkosten) en de TVL (Tegemoetkoming Vaste Lasten). Wellicht een volgende keer. Voor een mooi overzicht van alle steunmaatregelen zie website Kamer van Koophandel (hieronder)
6. Moraal van dit verhaal:
Dreig je in problematische schulden te komen als privé-huishouden. Als zzp-er, als kleine ondernemer of middenstander.: Schaam je niet: het kan iedereen overkomen en zoek vooral tijdig hulp. Wacht niet tot het vijf voor twaalf is.
Nuttige links
ondernemersplein.kvk.nl/coronavirus-wegwijzer-voor-ondernemers/
coronaregelingen.nl/tijdelijke-ondersteuning-noodzakelijke-kosten-tonk/
aalten.bestuurlijkeinformatie.nl
Communicatie in corona-tijd
Het is lastig communiceren in corona-tijd. Iedereen mist de lach, de grap, de twinkeling in de ogen. Maar ook de ernst, de onzekerheid en de vraagtekens. Als wethouder wil ik graag het gesprek op gang houden. Niet alleen maar met 240 tekens op twitter, likes op facebook of plaatjes op Instagram. Maar ook met aandacht voor kwesties, uitdagingen, ingewikkelde puzzels die niet in zwart-wit zijn op te lossen. Waar je informatie voor moet hebben en verwerken. Waar je misschien de geschiedenis wel voor moet kennen. En waarvoor je ook bereid moet zijn “eens in de schoenen van een ander te gaan staan”. (Joe Biden)
En dat gesprek kan maar heel beperkt live. Geen bijeenkomsten, geen vergaderingen, niet in zaaltjes, niet in cafés, niet thuis. Daarom wil ik graag op verschillende manieren de informatiewisseling op gang houden. Kijk je even mee?
14-daags weblog in Progressief Nieuws.
Elke veertien dagen plaats ik een “wethoudersblog” in de wekelijkse e-mailnieuwsbrief. Verschijnt zondags klokslag 10.00 uur. Bedoeling hiervan is een inkijkje te geven in mijn werkzaamheden als wethouder. Niet alles kan daar aan de orde komen natuurlijk, maar ik heb altijd wel een paar ontwikkelingen of activiteiten te melden die van belang zijn voor de inwoners van onze gemeente. Wil je deze ook ontvangen? Stuur een mail naar j.wikkerink@aalten.nl
Podcast “De Bedoeling”
Dit is iets nieuws. De titel slaat op onze werkwijze in het sociaal domein. We werken graag vanuit de bedoeling van hulp en ondersteuning: mensen begeleiden naar een gelukkig en gezond leven. Dat is heel breed. Van werk en inkomen tot verenigingen, vrijwillige inzet en sociale basis. Van geïndiceerde hulp en begeleiding tot preventie en gezondheidszorg. De wereld van het sociaal domein zit ontzettend ingewikkeld in elkaar. Ik probeer in een veertiendaagse podcast van ongeveer 20 minuten daar een verklaring voor te geven maar ook dilemma’s te schetsen. En natuurlijk jou als luisteraar uit te dagen met ideeën te komen. Ik word hierbij geholpen door Esther Diepenbroek, raadslid in de gemeente Aalten. Kijk eens op podcastjoopwikkerink.wordpress.com.
Op dit moment staan er al 5 podcasts op de site. Het concept is in ontwikkeling. Ik geef ook instructies hoe je via de normale kanalen je kunt abonneren. Kost natuurlijk niks. Zo kun je bijvoorbeeld tijdens je noodzakelijke ommetjes in de buitenlucht toch meedenken over de ontwikkelingen in het sociaal domein.
Meningenplatform via e-mail.
Ik ben begonnen met een willekeurig aantal mensen uit mijn e-mailadresboek te vragen om op gezette tijden mee te denken. Ad random, verschillende leeftijden, voorkeuren en achtergronden. Ik wil deze “mee-denkers” elke veertien dagen een “brandende kwestie”voorleggen uit het sociaal domein. Natuurlijk met wat informatie over de geschiedenis, de achtergrond en de bedoeling van die vraag. Ik geef dan een anoniem overzicht van de meningen en ideeën, tips en trics. Ook probeer ik aan te geven hoe we deze in het gemeentelijk beleid zouden kunnen opnemen. Op dit moment heb ik twee kwesties uitstaan: die van de “boodschappenaffaire”in Wijdemeren en de vraag hoe mensen met lage inkomens mee kunnen doen met de energietransitie. M.a.w. hoe kunnen mensen met een smalle beurs toch naar duurzaam energiegebruik. Ik ben aangenaam verrast door de respons: 85% van de gevraagde deelnemers geeft aan dat ze af en toe geheel vrijblijvend wel eens een vraag willen beantwoorden of een mening willen geven. Daar ben ik heel erg blij mee. Wil je ook eens vrijblijvend zo’n vraag ontvangen? Mail dan naar j.wikkerink@aalten.nl
Klein spul.
Natuurlijk ben ik –net als de meeste collegeleden- te vinden op sociale media als Twitter, Facebook, Instagram en Linked-in. Ik gebruik deze kanalen alleen om interessante informatie over de gemeente Aalten door te geven of belangwekkende ontwikkelingen in de wereld of (gemeente)politiek. Wij hebben in het college afgesproken dat we ons niet als bestuurders mengen in discussies op sociale media. Hooguit ontvang je een PB.
Enkele college-leden hebben zich opgegeven als wandelmaatje bij Figulus. Wij hopen dat we vaak gekoppeld kunnen worden aan iemand die graag een ommetje met ons maakt. En dat we dan het goede gesprek hebben over wat we allemaal kunnen doen en beleven in onze gemeente Aalten. Als de corona voorbij is en we kunnen weer in grotere groepjes wandelen wil ik hier graag een gewoonte van maken. Op vaste tijden met een groepje wandelen en dan in gesprek over onze gemeente en het sociaal domein. Zoveel mogelijk elke vrijdag zitten we op de “BAD-babbelbox”, ook een initiatief van Figulus.
En natuurlijk ben ik te bereiken via e-mail: j.wikkerink@aalten.nl of via het werknummer: 0543-493306
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Blijf actief, blijf bewegen!
Ook vooral mensen die niet meer zo piep zijn is het van belang om niet maar de hele dag thuis te zitten; zeker niet als je alleen bent. Er zijn diverse activiteiten om aan mee te doen of mogelijkheden om even een praatje te maken. Zo kun je wandelen met een maatje. Babbelen in een babbelbox of bellen naar een luisterend oor. Ik heb Figulus gevraagd om eens een paar mogelijkheden (vooral gericht op alleenstaande volwassenen en senioren) op een rijtje te zetten. Hieronder de lijst. De afdeling communicatie heeft er pijlsnel een mooie “uitknipbon”van gemaakt die maandag in Aalten Actueel verschijnt.
Activiteiten die wij extra willen benadrukken
Wandelmaatje
De aanmeldingen stromen al binnen!
Waar: in en om Aalten
Wanneer: wanneer de wandelmaatjes zelf afspreken.
Voor deelname aanmelden bij Michiel Stronks m.stronks@figulus-welzijn.nl
Wandelroutes via de app van Wandelnet.nl
Via ons Vrijwilligers Servicepunt kan iedereen een beschrijving krijgen van de app “Wandelnet”.
Informatie en de beschrijving bij Brid Waardenburg b.waardenburg@figulus-welzijn.nl .
Wandel/Nordic Walking Dinxperlo
Wanneer: iedere vrijdag
Start: 9.30 uur
Waar: Kulturhus Dinxperlo (verzamelen achterkant, plein)
Opgave: 0315-655282 of s.rexwinkel@figulus-welzijn.nl
Fietsroutes
Bij de Ahof onder het afdakje ligt een fietsroute van ca. 14 km.
Babbelbox
Wil je lekkere babbelen met andere inwoners uit de Gemeente Aalten? Dit kan bij de Babbelbox. In de Babbelbox is ook elke week op gezette tijden een gastheer aanwezig. Dit kan van de wethouder tot dominee zijn.
Hou dus de Babbelbox op www.gemeenteaaltenvitaal.nl in de gaten.
Figulus als geluid
Wanneer: Iedere donderdag
Start: 10.00 – 11.00 uur
Waar: via www.dinxperfm.nl (met Aladna FM is in ontwikkeling)
Lectuurmaatjes
Senioren uit Aalten en Bredevoort kunnen gratis gebruik maken van het project lectuurmaatjes. Elke 14 dagen komen er studenten bij u aan de deur (corona proof) om een gratis tasje met lectuur te brengen.
Aanmelden kan bij Talentverbinder Richard Jongetjes 0610514101 of richard@talentverbinder.nl
Ganzenbordspel (groot)
Op verschillende locaties in de gemeente worden momenteel ganzenbordspellen uitgedeeld (zowel voor jongeren als ouderen) via onze talentverbinders en sociaal werkers.
Algemene ondersteuning ouderen
Figulus Welzijn
Klussendienst: De Klussendienst is bedoeld voor mensen met een smalle beurs, die een (praktisch) steuntje in de rug kunnen gebruiken. De klussers doen kleine klusjes in en rondom het huis.
Uitleenbalie hulpmiddelen (Medipoint): Uitleen en inname van hulpmiddelen (o.a. krukken)
Boodschappendienst en Huisvuilservice: Deze bestond al, maar speciaal in coronatijd voor mensen die zelf niet naar de supermarkt kunnen gaan of hun afval kunnen wegbrengen.
Voor bovenstaande diensten, maar ook voor praktische vragen kunt u terecht op de locaties van Figulus Welzijn. In de ochtend geopend van 9.00 – 12.00 uur.
Voor vragen en ondersteuning (ook ’s ochtends) telefonisch te bereiken
Aalten: 0543 473993
Dinxperlo: 0315 655282
Tevens via de app en infomail (info@figulus-welzijn.nl) bereikbaar.
Voor actuele informatie en activiteiten zie ook de website www.figulus-welzijn.nl en www.vitaalbad.nl
Samenwerkende partners van gemeente Aalten en Figulus
Maatschappelijkwerk van Sensire:
Ook het algemeen maatschappelijk werk is te bereiken voor ondersteuning:
Via de telefoon: 0900-6228724, via de mail: amw.aalten@sensire.nl en ook fysiek op de locaties van Figulus.
VIT-hulp bij mantelzorg is op werkdagen van 09.00 tot 15.00 uur bereikbaar via (0544) 82 00 00. Hetzelfde geldt voor de bereikbaarheid per e-mail: info@vithulpbijmantelzorg.nl
De Luisterlijn is te bereiken via telefoonnummer 0900 – 0767 (normaal tarief) of chat/mail via www.deluisterlijn.nl
Formulierenbrigade van Humanitas is bereikbaar via: fbaalten@gmail.com en 06 20683340.
Willem levensvragen: Voor spirituele levensvragen kan iedereen ook terecht bij: www.willemlevensvragen.nl.
What do you want to do ?
New mail
What do you want to do ?