De WMO 2015 – 1Deze week de WMO. Het “zomerreces” wordt gebruikt om de komende veranderingen op sociaal gebied wat nader toe te lichten. De achtergronden stonden in aflevering 1. Aflevering 2 en 3 gingen over de afbouw van Wsw en Wajong en de Participatiewet. Dit artikel gaat over de nieuwe WMO 2015.
De nieuwe lijn is: uitgaan van eigen kracht en mogelijkheden.
De nieuwe WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) gaat nog meer dan de vorige uit van “eigen kracht en mogelijkheden”. Dus als er behoefte is aan ondersteuning moet eerst gekeken worden of dat in eigen omgeving georganiseerd kan worden. Dat noemt men “mantelzorg”. Dus voor die ondersteuning doet men zoveel mogelijk een beroep op familie, bekenden, gezinsleden, buren of algemene voorzieningen. Mantelzorg moet niet verward worden met vrijwilligerswerk. Voor vrijwilligerswerk kies je, mantelzorg moet je en is altijd nodig, niet alleen maar als het je zelf uitkomt. Als het binnen de eigen omgeving niet meer opgelost kan worden kan men een beroep doen op de gemeente òf op de zorgverzekeraar (afhankelijk van wat er in het pakket zit). Als thuis wonen op geen enkele maniermeer mogelijk is, dan kan men met een beroep op de Wet langdurige Zorg “opgenomen worden”.
Drie wetten
De verdeling is zo’n beetje als volgt: De Wet Langdurige zorg biedt een verzekerd recht voor kinderen en volwassenen die aangewezen zijn op permanent toezicht of 7 x 24 uur zorg. Vanuit de Ziektekostenverzekeringwet (Zvw) wordt o.a. thuisverpleging en versterking van de wijkverpleging betaald. En de nieuwe WMO 2015 richt zich op de ondersteuning bij zelfredzaamheid en participatie. Let op het woord ondersteuning. Dit is geen verzekerd recht. De uitvoering van die laatste wet is een verantwoordelijkheid van de gemeente.
Minder gauw naar een verzorgingshuis.
Tegelijkertijd speelt de zgn. extramuralisering en het scheiden van wonen en zorg. Dat doet veel stof opwaaien in de samenleving o.a. sluitingen van woonzorgcentra, (gedwongen) verhuizingen èn het steeds moeilijker toegang krijgen tot een plaatsje in een voorziening. Hierover volgende keer meer.
Wat valt onder de WMO 2015?
Allereerst de “oude” WMO-voorzieningen zoals huishoudelijke hulp, rolstoelen, “vervoersvoorzieningen” en woningaanpassingen. Maar daar komen twee hele belangrijke zaken bij. Nl. de individuele en groepsbegeleiding aan mensen die dat nu nog via de zgn. AWBZ krijgen. Je moet dan denken aan vormen van individuele begeleiding bij zelfstand wonen voor verstandelijk gehandicapten of psychiatrische patiënten. Maar ook groepsgewijze dagbesteding zoals in Aalten “Op de Hoven” of winkels als Top-Art. Vervolgens wordt de gemeente ook verantwoordelijk voor een heel klein stukje verpleging en verzorging (aan huis) van een kleine groep. De lijfsgebonden zorg blijft onder de verantwoordelijkheid van de ziektekostenverzekeraars en zal dus uitgevoerd worden door thuiszorginstellingen als Sensire of Marga Klompe.
Bezuinigingen.
De taken die de gemeente krijgen kosten geld. Dat geld moet grotendeels van het Rijk komen. Immers de zorg is vooral een Rijksaangelegenheid, ook vaak gefinancierd uit Rijksgelden en bijvoorbeeld opgebrachte verzekeringspremies. Nu willen achtereenvolgende regeringen al jarenlang fors besparen op zorgkosten. Dus de redenering is: als we bepaalde taken bij de gemeente neerleggen, die staan dichter bij hun inwoners, kunnen minder bureaucratisch en dus goedkoper werken; dan zijn we dus goedkoper uit. Zo kon het dus gebeuren dat op de budgetten die vanuit het Rijk komen nogal gekort gaat worden. Op de huishoudelijke hulp bijvoorbeeld 40% en op de twee nieuwe functies van begeleiding individueel en begeleiding groep 25%.
Alle gemeenten staan nu voor de vraag hoe die bezuinigingen op te vangen. Dat gaat pijn doen, ook bij de inwoners. Daarover volgende keer iets meer.
Reageren? joop.wikkerink@progressieve-partij.nl