Hoe gaat de behandeling van de begroting in z’n werk en kan dat niet beter?Dinsdag was er een rondetafelgesprek over de vragen die fracties hebben over de begroting. Hoe werkt dat nu? In de begroting 2017 staan de plannen van het College van B. en W. voor dat jaar. Het uitvoeren van die plannen kost geld. Dat moet begroot worden. Het zijn niet allemaal nieuwe plannen. Meer dan 95% ligt zo’n beetje vast. Immers het vuil moet worden opgehaald, de paspoorten moeten verstrekt, huishoudelijke hulp betaald en de wegen en het groen onderhouden. En niet te vergeten het personeel betaald. Voor de uitvoering van die taken en de kosten daarvan moet geld zijn. Het overgrote deel daarvan komt van het Rijk: het gemeentefonds. Een beetje komt uit speciale regelingen en nog weer een beetje uit belastingen van de plaatselijke inwoners. Totaal van uitgaven (en dus ook inkomsten) is € 57 miljoen.
Al die kosten en die opbrengsten moeten opgeschreven, begroot worden en dat wordt dan verzameld in de zgn. gemeentebegroting 2017. Hoe dat opgeschreven en verzameld moet worden wordt voor een groot deel voorgeschreven door het Rijk. Dat heeft als voordeel dat je langzamerhand de inkomsten en uitgaven van gemeenten onderling kunt vergelijken. Dat gaat tegenwoordig via een website: waarstaatjegemeente.nl. Daar kun je allerlei vergelijkingsinformatie vinden over alle gemeenten in Nederland. Dat kan dan weer vragen oproepen als: waarom zijn er in de gemeente Aalten minder uitkeringsgerechtigden als in de regio of als in heel Nederland (per 10.000 inwoners). Of waarom gebeuren er in Aalten relatief meer verkeersongevallen dan in pakembeet Zevenaar?
De raad moet de begroting goedkeuren en als dat gebeurd is (in de raadsvergadering van 8 november) dan mag het college samen met hun medewerkers tot het vastgestelde bedrag uitgaven doen en inkomsten binnenharken. Maar voordat het zover is heeft de gemeenteraad vragen : wat betekent dit en hoe kan dat. Die vragen konden gesteld worden tijdens een soort inloopbijeenkomst op 11 oktober. Hier waren veel medewerkers aanwezig die op hun terrein antwoorden konden geven. Veel antwoorden konden meteen gegeven worden, anderen moesten worden opgezocht. De vragen en antwoorden zijn zoveel mogelijk op papier gezet, zodat andere raadsleden ook van de kennis kunnen profiteren.
Hoofdstukken.
De vragen en antwoorden (en ook de begroting) is verdeeld in hoofdstukken: programma’s. Zes programma’s met inhoud. Daarnaast veel bladzijden informatie over de bedrijfsvoering en de samenwerking met andere gemeenten, allemaal verplichte informatie.
Het eerste programma is “Bestuur, advies en ruimtelijke ordening”. Vragen daarbij die gesteld werden: waarom is er een eenmalig provinciaal subsidiebedrag opgenomen voor de NPB-kerk in Dinxperlo. Het tweede programma heet “Onze leefongeving”. Een vraag die daar (door de VVD) werd gesteld: staat het zgn. omgekeerd inzamelen niet op gespannen voet met de privacy? Of kan aangegeven worden waar de meeste verkeersongevallen plaatsvinden. Het derde programma heet “Mens en Samenleving”; vragen bijv. wat zijn de kosten voor leerlingenvervoer en wie vallen daaronder. Of: Hoe reageert de gemeente op de daling van het aantal leerlingen in het buitengebied? Programma 4 gaat over “De Klant”. Vragen : gaan we hier ook documenten (paspoorten) aan huis bezorgen. Hoofdstuk 5 gaat over Informatie en registratie en Hoofdstuk 6 over Financiën en Vastgoed. Vragen: wat gebeurt er met het voormalige werklandschap.
Na de vragen de meningen.
Tijdens de RTG van dinsdagavond konden raadsleden nog weer om verduidelijking vragen bij de collegeleden en hun ambtenaren. De bijeenkomst duurde ruim een uurtje, dus zoveel vragen waren er niet meer. Dit weekend moeten de fracties hun “algemene beschouwingen” inleveren. De periode van vragen is voorbij; nu moeten de raadsfracties aangeven wat ze willen volgend jaar. Zijn ze het eens met de voorstellen van B. en W of willen ze verschuivingen in uitgaven en inkomsten. Het College zal die wensen en meningen van commentaar voorzien en op 4 november aan de raad toesturen. Op dinsdag 8 november debatteert de raad dan over de wensen, verlangens en opvattingen van de raad en fracties en de antwoorden daarop van het College van B. en W. Sommige fracties zullen meerderheden proberen te krijgen voor hun afwijkende ideeën door het indienen van moties. Zo zit dat zo’n beetje in elkaar.
Heeft dit model zichzelf niet verschrikkelijk overleefd? Deze week kwam een groep lokale bestuurders naar buiten met nieuwe ideeen voor de werking van de gemeenteraad. Ze hadden drie voorbeelden. Ik zeg absoluut niet dat dat de ideale oplossing is, maar er wordt in elk geval nagedacht over vernieuwing. Ik hoop dat dat in Aalten ook eens gebeurt. Hun drie voorstellen:
Drie voorbeelden waarmee in verschillende gemeenten kan worden geëxperimenteerd:
1: De helft van de gemeenteraad wordt niet gekozen maar geloot;
2: Er wordt een veel grotere gemeenteraad opgetuigd, met 150 vertegenwoordigers vanuit de burgers. Die mensen komen drie keer per jaar bijeen. Wanneer zij iets besluiten, moeten de wethouders dit uitvoeren;
3: Raadsleden krijgen het recht zich te laten vervangen door deskundigen of burgers met relevante ervaring. Zij kunnen dan per onderwerp een eigen vervanger aanwijzen.
Het hele artikel is te lezen op:
Reageren? joop.wikkerink@progressieve-partij.nl