“Zonnige najaarsnota”. Geldt niet voor alle inwoners. Zelfgenoegzaamheid is bron populisme.
De begroting is nog nauwelijks behandeld of de najaarsnota komt er al weer aan. Dat is de stand van zaken van de begroting2016. Wat viel mee en wat viel tegen? Als we zo doorgaan de laatste maanden van het jaar: waar komen we dan op uit? Op een begrotingstotaal van zo’n 70 miljoen rolt er een overschot uit van zo’n € 340.000,–. Wat altijd wel lastig is voor de onderlinge vergelijking tussen de jaren is dat de boekhoudregels nog wel eens veranderen. Zo’n overschot vinden sommige mensen mooi, maar volgens het college bestaat het vooral uit “vrijgevallen bedragen”. Dat zijn bedragen voor plannen die dit jaar nog niet kunnen worden uitgevoerd. En dus doorgeschoven worden naar volgende jaren. In dat licht bezien zou je ook kunnen zeggen dat een overschot helemaal niet gunstig is, omdat er dus dingen niét gerealiseerd zijn. Een voorbeeld is het “educatief kindpakket”. Dit is een ideetje uit het armoedebeleid. Kinderen in gezinnen met lage inkomens zouden een vergoeding kunnen krijgen voor kosten die met onderwijs te maken hebben. Daar was € 30.000,– voor geraamd. Dat is niet uitgegeven c.q. de uitwerking is nog niet klaar. Dat bedrag komt dan bij het “overschot”uit 2016, maar wordt ook direct weer doorgeschoven naar 2017, waar het dus beschikbaar is voor hetzelfde doel.
Het College geeft zichzelf een dikke pluim: “De najaarsnota is dus zonnig en vrolijk van aard. Want het gaat best goed. Vrijwel alle lichten uit de begroting staan op groen. Dat betekent dat het beleid door de raad vastgesteld goed uitgevoerd wordt. En ook de daarbij behorende financiën geven geen reden tot klagen.”
Ik maak mij zorgen maar ook kwaad om dit soort zinnen van het college. Het getuigt van een kokervisie en eenzijdige oriëntatie op de gemeente als middelpunt der dingen. Ook wel een beetje zelfgenoegzaam. Het lijkt een beetje op Rutte die met een brede grijns overal loopt te vertellen dat het fán-tás-stisch gaat met de economie, de begroting en het land. Staat zo’n benadering niet ten diepste aan de wortel van de onstane afkeer van “de elite”, “de politiek” en de opkomst van het populisme?
Want als de najaarsnota zonnig en vrolijk van aard is, het fantastisch gaat met economie, begrotingsoverschot en het land, dan wil dat nog niet zeggen dat het goed gaat met de inwoners en de bevolking. Een economische en financiële oriëntatie doet onrecht aan de gevoelens van onzekerheid onder de mensen. Werkelijk leiderschap, werkelijke compassie met mensen blijkt uit een gedrag waarin de politieke leiders, een college, een gemeentebestuur náást de mensen en hun zorgen gaan staan. En empathie en bevlogenheid uitstraalt om samen met hen hun problemen op te lossen of in elk geval te begrijpen.
Het gaat gewoon niet aan vrolijk te roepen dat “het best goed gaat”, als de thuishulpen na ontslag bij TSN voor slechtere voorwaarden aan de slag moesten, dat de gemeente nog steeds gebruik maakt van de half illegale alfa-constructie, dat er onvoldoende plaatsen in de verpleeghuizen zijn, dat één op de acht kinderen (in Nederland) in armoede leven, dat er nog steeds een voedselbank nodig is, dat er gesold wordt met arbeidsplaatsen bij de sociale werkvoorziening, dat mensen onzeker zijn over hun toekomst als het gaat om pensioen en werk, als jongeren niet aan de slag komen, als de kwaliteit van water, bodem en lucht wereldwijd achteruithollen, enzovoort enzovoort.
Dan kun je “bovenaan” roepen: het gaat best goed, maar dat voelen de mensen “onderaan” echt niet. Deze opstelling van het College speelt de populisten in de kaart.
Reageren? Joop.wikkerink@progresieve-partij.nl