Het was weer een bewogen week.
Met de première van de film “Het verdriet van de Achterhoek”, een mooie presentatie van de methode “Maak de burger meester”, een bezoek van het College van Bocholt, een inzicht in de wachtlijsten van de zorginstellingen, een bestuursvergadering van de GGD, de informatieavond over de Slingeplas en –de boog kan niet altijd gespannen staan- het jaarlijks uitje van het college –met partners – naar de city of Didam.
Het verdriet van de Achterhoek
Zondagmiddag was er in de DRU de première van deze film, waaraan 3 jaar gewerkt is. De theaterzaal zat behoorlijk vol, o.a. met de mensen die in deze film “meespelen”. De film volgt leven en werk van een stoppende varkensboer uit de Achterhoek en de worsteling die het dorp Baak heeft met de sluiting van de kerk aldaar. Er zit een soort droevige ondertoon in van “mensen en dingen die voorbijgaan”, maar aan de andere kant laat het ook de kracht zien van mensen en gemeenschappen om in veranderende omstandigheden toch weer naar nieuwe wegen te zoeken.
De kerk wordt een regionaal activiteitencentrum en de varkensboer werkte na het leeghalen van zijn schuren bij Piggy’s Palace: een soort speelboerderij. De film zelf is in een soort vage kleurstelling opgenomen en zeer traag gefilmd, dat geeft een sfeer die reden is tot nadenken. De geluidskwaliteit (gesproken woord, altijd een minpuntje bij Nederlandse films) is uitstekend. Omroep Gelderland heeft de film afgelopen dinsdag uitgezonden. Vast nog te zien via “uitzending gemist”. Een aanrader.
Maak de burger meester
Dit is een grappige titel voor een inspirerende kijk op gezondheid. Maandagavond nam de commissie Sociaal Domein kennis van de vooral uit Denemarken overgewaaide denkbeelden. Eigenlijk is het eenvoudig: het sociaal domein wordt verbonden met gezondheid. Als je lekker in je vel zit, er toe doet, gewaardeerd wordt èn als je dagelijks bestaan geen “struggle for life is” (weinig geld, schulden, slechte woning, goedkoop en ongezond voedsel), dan heeft dat een positief effect op je gezondheid. Het onderstaand bleek uit langjarig onderzoek:
-Minder (ziekenhuis)opname van mensen met chronische ziekten
-8% kostenvermindering op zorg en welzijn, door focus op burgerbetrokkenheid en levenskwaliteit
-Daling in het gebruik van hulpmiddelen, zoals 8% daling in incontinentiemateriaal
-Minder zorginzet, omdat alleen de benodigde zorg wordt ingezet
-Krachtige samenwerking tussen zorg, welzijn en gemeenten, door integrale aanpak
-Meer werkplezier door tevredenheid van burgers bij 83% van zorgprofessionals
Men noemt dit ook “positieve gezondheid”, leer de burgers vooral zichzelf te helpen en de goede dingen op gebied van welzijn en gezondheid aan te pakken. Ook de thematafel “De gezondste regio” zit helemaal op deze lijn: als mensen zich goed voelen, zijn ze ook gezonder. Dat betekent dat alle partijen in dit veld zich moeten richten op preventie, gezonde-leefstijlbevordering enz.
College van Bocholt op bezoek
Het thema van dit college is “daadkrachtig, duurzaam en dichtbij”. Vandaar dat we met enige regelmaat de buren uitnodigen of daar op bezoek gaan. Dinsdag was het college van Bocholt op bezoek. De burgemeester, twee “bei-geortneten” en de gemeentesecretaris. Natuurlijk ging het tijdens de lunch over de opvallende verschillen tussen het Nederlandse en Duitse bestuurssysteem. Zo wordt de burgemeester in Duitsland “door het volk” gekozen. Eind oktober is er weer een verkiezing en dan zal er een opvolger voor de al 13 jaar aktieve Peter Nebelo gekozen worden. De wethouders zitten er voor 8 jaar en de gemeenteraad voor 4 jaar.
In ons gesprek kwamen vele onderwerpen aan de orde. Bijvoorbeeld het verkeer (bus, fiets, schip) tussen beide gemeenten. Maar ook de gezondheidszorg: we zijn bezig met een Euregio-project om burgers aan beide kanten van de grens voor te lichten over de gezondheidszorg in de grensregio. Het blijkt nl. dat wanneer Nederlanders in Duitsland gaan wonen, zij wel bij hun huisarts kunnen blijven, maar dat deze huisarts hen dan niet thuis mag bezoeken. Ook artsen zijn niet altijd op de hoogte van de rare regeltjes die aan weerskanten van de grens gelden.
Ondernemerscontacten en arbeidsmarkt zijn ook belangrijke vraagstukken. De arbeidsmarkt ziet er aan beide kanten van de grens zo’n beetje hetzelfde uit: ook veel tekorten in techniek en gezondheidszorg. Het helpt dan niet dat je bij elkaar het schaarse personeel gaat wegkopen. Maar de verschillen in beloning zijn wel reëel en voor sommige beroepsgroepen reden om hun heil in het buurland te zoeken.
Het ging ook nog over de activiteiten rond “75 jaar bevrijding”. Duitse bestuurders doen aan een aantal activiteiten volop mee. Ook aan deze kant moeten wij beseffen dat er aan de Duitse burgerbevolking veel leed is aangedaan. Op 22 maart 1945 werd Bocholt onophoudelijk gebombardeerd. 85% van de stad werd volledig verwoest, 341 mensen vonden de dood. In Duitsland zijn andere data waarop het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht wordt. Een belangrijke is 10 november waarop de zgn. Kristallnacht herdacht wordt: het begin van de pogrom op de Joden.
Wachtlijsten in de zorg
Overal in de media duiken weer berichten op over de wachtlijsten in de verpleeghuizen en het gebrek aan plaatsen voor mensen die “tussen thuis en verpleeghuis” opgevangen zouden moeten worden. TNO heeft het over 100.000 plaatsen, de organisatie van zorgondernemers Actiz over 30.000 plaatsen voor een bedrag van 4 tot 5 miljard.
Woensdag kwamen we met de “systeemaanbieders” in deze regio (Stichting Marga Klompe en Careaz) samen met de Woonplaats, Menzis en wethouders van drie gemeenten bij elkaar om geinformeerd te worden over de situatie en de mogelijke oplossingen. Uit de cijfers van Menzis blijkt dat de bezettingsgraad van de beide instellingen tussen 96 en 98% is. Bovendien zijn er crisisbedden nodig voor de acute opvang. Dan speelt nog het probleem dat mensen waarschijnlijk te lang wachten om zich op te geven voor de Wet Langdurige Zorg, ook al omdat men bij die wet een hogere eigen bijdrage voor minder zorg aan huis moet betalen. Dat zullen we toch een keer moeten veranderen: de sleutel daarvoor ligt in Den Haag.
Een aantal ontwikkelingen die er staan te komen is ook van belang, samen te vatten in de term “ambulantisering”, zoveel mogelijk mensen uit bijvoorbeeld “Beschermd wonen” en GGZ-instellingen moet weer terug “de wijk in”. Deze mensen worden ook ouder en gaan ook een beroep doen op de zorg. Een tweede ontwikkeling is de grens die er zit aan “langer thuiswonen” en dan vooral voor de naasten, de mantelzorgers. Als deze het niet meer kunnen volhouden, moeten er alternatieven zijn.
En dan hebben we tenslotte nog te maken met het geld en de regeltjes. Zo mogen corporaties niet investeren in zorgvastgoed en zorginstellingen niet in “gewone” woningen. Oplossingen die de revue passeren zijn: nieuwe woonvormen als hofjes, krasse kanrrenhofjes, nieuwe vormen van aanleunwoningen enz. Het gesprek hierover gaat zeker voortgezet worden.
Slingeplas in gemeentehanden
Donderdagmorgen waren er intensieve bijeenkomsten met B. en W. MT, ambtelijke medewerkers en ook nog een persmoment. Die stond al in het teken van de bijeenkomst van deze avond: de informatieavond over de Slingeplas. Want dinsdag had het college al besloten de plas aan te kopen en in erfpacht uit te geven. Wethouder Ted Kok en Hendrik Jan Mensink van de Twee Bruggen moesten nog wel even duidelijk uitleggen wat dat betekende, die avond in het Grachthuys te Bredevoort. Eigenlijk komt het er op neer dat alle “eisen” die de burgerwerkgroep een jaartje of twee geleden geformuleerd heeft overgenomen worden.
Met andere woorden De Slingeplas blijft zoals het is: openbaar toegankelijk, open van zonsopgang tot –ondergang, de huidige evenementen zoals triathlon en mensport-evenement kunnen blijven; alle bestaande contracten (visvereniging e.d.) worden gerespecteerd. Een paar nieuwe dingen: geen slagbomen meer bij Bredevoortse evenementen, misschien wat uitbreiding van camperplaatsen en wellicht in de toekomst de bouw van een beheerderswoning. Voor dat laatste moet weer een bestemmingsplan wijziging plaatsvinden.
Er was veel lof uit de zaal te horen voor de bereikte resultaten door de “bewonersgroep” en de draai die de gemeente uiteindelijk gemaakt heeft door niet verder te gaan met de plannen van Leisurelands.
GGD
Die middag was er ook nog de algemene bestuursvergadering van de GGD. Een belangrijke organisatie in het kader van de publieke gezondheidszorg. De laatste maand stond natuurlijk helemaal in het teken van de mogelijke strijd tegen het Corona virus. Goed dat er mensen zijn die hun kop erbij houden en de bevolking beschermen tegen mogelijk onheil. Grappig was dat de nieuwe directeur een echte eed moest afleggen, die overigens nogal wat meer aanwijzigingen geeft dan een eed van een raadslid of een wethouder.
College-uitje
Vrijdagmorgen nog even een paar gesprekjes afgewikkeld en dan om 14.00 uur met de trein naar Didam. Daar vond ons jaarlijks college-uitje plaats. Met partners. Dit keer georganiseerd door Ted Kok. Didam heeft een paar bijzondere dingen. Allereerst een heuse overdekte markt. Ziet er voor liefhebbers van markten gezellig uit (en klanten en kooplieden hebben geen last van het weer). De geschiedenis is interessant. De markthal is gebouwd in 1951 als veemarkt voor de boeren in de omgeving. Die vormden een vereniging en bouwden deze hal als plaats om te handelen. Toen was er nog geen sprake van een warenmarkt, behalve één textielkraam. Deze staat er nog met een 83-jarige eigenaresse!. In 1954 werd een zijhal bijgebouwd en er waren plannen voor een aanbouw zo groot als de eerste hal. Echter de klad kwam in de vee- en biggenhandel, dus allengs werd er minder gehandeld en lag de weg open voor een echte warenmarkt. Vandaar dat naast Rotterdam Didam nu zo’n beetje de enige Markthal in Nederland heeft.
Een tweede interessant project zijn de woon-zorgcomplexen naast de markthal. Gebouwd zo’n 12 jaar geleden toen woningcorporaties nog veel geld hadden en vaker buiten hun kerndoelstelling mochten gaan. Resultaat: 325 appartementen in verschillende bouwblokken op een plek waar vroeger uitgewoonde scholen en gebouwen stonden. Het aardige van het complex is dat de “binnenplaats” veel voorzieningen telt die èn voor de de bewoners èn voor de buurt zijn. Een kapper, kinderopvang, bank en natuurlijk de onvermijdelijke biljarthoek. Bovendien ligt het complex tegen het gezondheidscentrum aan waar alle disciplines vertegenwoordigd zijn. Inmiddels kent het gebouw natuurlijk nieuwe uitdagingen. Hoe maken we de vierkante meters rendabel, aantrekkelijk en hoe brengen we de buurt naar binnen? Waarschijnlijk maken veel bewoners daar zich niet zo druk om: ze hebben prachtige uitzichten op een park, een kloostertuin en de mooie majestueuze bomen (met een timmerende specht).
Daarna was het tijd voor een gezellig etentje in een Didams etablissement. O ja, op eigen kosten.